Smartphones en verkeer: zwaarder straffen helpt

Smartphones en verkeer zijn geen gezond huwelijk. Toch kijken we er heel anders tegenaan dan andere zaken die onze rijvaardigheid beïnvloeden. Waar gaat het mis?

Niet lang geleden berichtte Autoblog over veranderingen in de wetgeving die ophanden zijn, om zo het telefoongebruik in de auto aan te pakken. Meteen werd hier fel op gereageerd. Een groot deel vindt het onzin dat de overheid aan deze vrijheid van de burger toornt. Gek genoeg heeft diezelfde groep wel het hoogste woord als het gaat om het veroordelen van alcohol in het verkeer, terwijl de smartphone net zoveel impact heeft (zo niet meer) op het rijgedrag. Een ander deel pleit voor meer blauw op ’s lands wegen. Alleen zo kunnen we dit probleem te lijf gaan.

Nutteloze oplossingen

Leuk zijn ook de andere oplossingen die worden aangedragen, zoals zorgen dat smartphones automatisch op non-actief schieten bij een bepaalde snelheid, of automatisch verbinden met een carkit. Allemaal oplossingen die vele haken en ogen hebben, zeker als er meerdere mensen in een auto zitten met ieder een eigen telefoon. Het lijkt er dus op dat de oplossing niet vanuit een technische hoek, maar vanuit een juridische hoek moet komen.

Meer straf, meer pakkans

Veilig Verkeer Nederland (VVN) wil zowel de strafmaat als de pakkans opschroeven. Volgens de vereniging is dit de enige manier om ervoor te zorgen dat de telefoon, die volgens de VVN net zo gevaarlijk is als alcohol, met rust gelaten wordt tijdens het rijden. Volgens verzekeraar Interpolis schrikt dat gevaar niemand af: niet minder dan 89 procent van de bestuurders houdt wel eens de telefoon vast tijdens het rijden. Vandaar dat nu diverse organen pleiten voor veranderingen in de regelgeving en handhaving, waarbij VVN beide wil aanpakken. De vereniging wil zelfs gevangenisstraf zetten op het gebruik van de telefoon achter het stuur.

“Pakkans moet omhoog”

Autoblog interpreteert de woorden van VVN anders, en stelt dat de vereniging het alleen te doen is om de verhoging van de strafmaat. Justitie schaart zich achter dit idee, en wil een hogere straf invoeren. Onzin, vindt de autowebsite. Zelfs 15 jaar gevangenisstraf en TBS zouden onvoldoende zijn om het smartphonegebruik terug te dringen. Een ongefundeerde mening, want de schrijver voert hier geen enkel argument voor aan. Ironisch genoeg beticht de schrijver zelf nog enkele onderzoekers in zijn artikel van een ongefundeerde stelling verkondigen.

Waarom een hogere strafmaat wél helpt

Een groot deel van onze bevolking is in staat rationeel te kijken naar zaken. Bovendien zijn we in staat bepaalde risico’s in te schatten. Laten we voor het gemak stellen: risico = kans x impact. Vertaald naar dit verhaal, is het: risico = pakkans x straf. Laten we hierbij zelfs zeggen dat de pakkans zwaarder weegt dan de straf. Dan is er alsnog een grens waarop de straf een dermate grote impact heeft, dat we afzien van de overtreding. Het is het omgekeerde principe van meedoen met de loterij: je weet dat de kans op een echt grote prijs nihil is. Echter, als je die prijs wint… Daarvoor ben je bereid maandelijks of af en toe wat geld te betalen.

Voorbeeld: te hard rijden

Een voorbeeld: veel mensen die te hard rijden, rijden niet meer dan 50 km/h boven de toegestane snelheid. Waarom? Omdat tot die snelheid (mits je nog nooit eerder aangehouden bent) je een geldboete krijgt. Heel vervelend, maar goed te overzien. Boven de 50 km/h te hard ben je je rijbewijs enige tijd kwijt en kun je zelfs gedwongen worden een kostbare cursus te volgen – dit bovenop je boete! Met andere woorden: je weet dat je bij minder dan 50 km/h te hard in het ergste geval een straf krijgt die je kunt overzien. Deze straf, afgezet tegen de pakkans, accepteer je als risico.

Terug naar de smartphone

Als jij een smartphone in de auto in je hand houdt, weet je dat het je geld kost als een agent je snapt. Dat geintje kost je 230 euro. Een eenvoudig te overzien bedrag. Stel dat je daarvoor een halfjaar zou moeten ‘brommen’: 6 maanden tussen 4 muren, omringd door uitschot, totale verveling. Enorme sociale impact, ogen in je nek van de buren. Je mag van geluk spreken als je nog je baan mag houden, of als je eigen bedrijf nog enigszins draait als je terugkomt. Voor eeuwig een stempel. Al is de kans 0,1 procent, zou jij de totale verwoesting van je leven zoals jij dat kent riskeren?

 

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *